Κείμενο: Δημήτρης Τζιμέας
Φωτο.: Ιωάννα Παραβαλου, Δημήτρης Τζιμέα
ΣΞεκινώντας για τη Γορτυνία, δεν είναι κανείς απολύτως σίγουρος για το τι πρόκειται να συναντήσει. Μια πρόχειρη έρευνα πριν από την αναχώρηση έδωσε μόνο τις συντεταγμένες του ταξιδιού και τίποτα παραπάνω: βορειοδυτική επαρχία της Αρκαδίας, ορεινή κατά το μεγαλύτερο μέρος της, διαρρέεται από το Λούσιο, τον Αλφειό και το Λάδωνα. Εν τέλει, αυτές οι πληροφορίες αποδείχτηκαν υπεραρκετές, γιατί τα υπόλοιπα τα αποκάλυψε η μαγική φύση της Γορτυνίας, οι ζεστοί της άνθρωποι και η ιστορία της που χάνεται στα βάθη των αιώνων, τότε που οι Νύμφες έλουζαν τον νεογέννητο Δία στα νερά του ποταμού που αργότερα αποκάλεσαν «Λούσιο»...
ΛΑΓΚΑΔΙΑ
Το οδοιπορικό ξεκινάει από τα Λαγκάδια, ένα από τα πιο ανεπτυγμένα χωριά της Γορτυνίας. Δυτικά της Τρίπολης (60 χλμ.), χτισμένα στα 900 μέτρα πάνω στην πλαγιά του Μαινάλου, τα Λαγκάδια προσελκύουν ίσως το μεγαλύτερο μέρος των επισκεπτών της περιοχής. Στον κεντρικό τους δρόμο, στην «κάτω γειτονιά», δεσπόζει ο ναός των Ταξιαρχών, χτισμένος το 1808 μέσα σε διάστημα μόλις σαράντα ημερών, εξαιτίας του χρονικού περιορισμού που έθεταν οι Τούρκοι. Στην «πάνω γειτονιά» μπορεί κανείς να δει το ιστορικό σπίτι των Δεληγιάννηδων και ακριβώς από κάτω το ναό του Τιμίου Προδρόμου. Στα μαγαζιά υπάρχει μεγάλη ποικιλία τοπικών προϊόντων, κυρίως υφαντών, ξυλόγλυπτων, ζυμαρικών και γλυκών.
Τα Λαγκάδια έχουν αναπτύξει υποδομές τουρισμού υψηλού επιπέδου, έχοντας κρατήσει παράλληλα τον παραδοσιακό τους χαρακτήρα στο ακέραιο. Μέσα στα πετρόκτιστα σπίτια είναι καλά... καμουφλαρισμένα μεγάλα συγκροτήματα ξενοδοχείων και πολυτελών ξενώνων που διαθέτουν όλων των ειδών τις ανέσεις/υπηρεσίες. Είναι πραγματικά μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που χαίρεσαι να βλέπεις την τουριστική ανάπτυξη, καθώς συμβαδίζει με το σεβασμό στην παράδοση.
ΜΠΕΡΤΣΙΑ - ΠΑΛΟΥΜΠΑ - ΡΑΦΤΗ - ΖΑΤΟΥΝΑ
Αφήνοντας πίσω τα Λαγκάδια, συνεχίζουμε στο δρόμο Τρίπολης - Πύργου σε πορεία βορειοδυτική, με στόχο την Μπερτσιά, μια μικρή δυτική κοιλάδα του Λάδωνα. Εκεί βρίσκεται ένας μικρός ομώνυμος οικισμός και μια ταβέρνα που φημίζεται τόσο για το φαγητό της όσο και για τη χαρακτηριστική τοποθεσία της, δίπλα σε μια λιθόκτιστη βρύση, κάτω από την παχιά σκιά αιωνόβιων πλατύφυλλων δέντρων. Επειτα από μια απαραίτητη ανάπαυλα σε αυτό το ειδυλλιακό τοπίο, ξεκινάμε για τον επόμενο σταθμό μας. Κάνοντας μια παράκαμψη από Πυρρή και Λουτρά Ηραίας, καταλήγουμε στην Παλούμπα, ένα από τα πιο όμορφα χωριά στον Αλφειό. Πατρίδα του Δημήτρη Πλαπούτα, του οπλαρχηγού Λιάκου Λιακόπουλου και άλλων πρωταγωνιστών της Επανάστασης του '21, η Παλούμπα έχει τον δικό της πραγματικά γνήσιο παραδοσιακό χαρακτήρα, ανάλογο της ιστορίας της. Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 900 και κάτω από τη σκιά των πλατανιών μπορεί κανείς να θαυμάσει τη θέα προς τα όρη Λύκαιο και Μίνθη.
Το χωριό είναι πολύ ήσυχο και αυτό που προσέχει κανείς αμέσως είναι ότι έχει πραγματικά παραδοσιακή ατμόσφαιρα, χωρίς να το προσπαθεί ιδιαίτερα. Είναι εντυπωσιακό, αν σκεφτεί κανείς ότι σε πολλά χωριά της περιοχής η αρχιτεκτονική προσπαθεί να μιμηθεί επίμονα τις παραδοσιακές γραμμές χωρίς πάντοτε να το καταφέρνει. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, πετυχαίνει και το αντίθετο αποτέλεσμα με κατασκευές κάπου ανάμεσα στο παραδοσιακό και το μεταμοντέρνο. Συνεχίζοντας τον επαρχιακό δρόμο, περνάμε από το Ράφτη, παλιό κεφαλοχώρι, που διατηρεί αρκετούς κατοίκους και το χειμώνα. Λίγο έξω από το χωριό, από τον κεντρικό δρόμο ξεκινάει το μονοπάτι για το ξωκλήσι των Ταξιαρχών, που λειτούργησε ως καταφύγιο των Ραφταίων στην περίοδο της Επανάστασης του '21. Λίγο πριν φτάσουμε στη Δημητσάνα, η Ζάτουνα ήταν μια ευχάριστη έκπληξη με το διώροφο πετρόκτιστο αρχοντικό και το μεγάλο ρολόι στην κεντρική πλατεία. Το χωριό έχει μια πολυτάραχη ιστορία, καθώς καταστράφηκε ολοσχερώς το 1779 κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών. Τον 20ό αιώνα γνώρισε ακμή που διακόπηκε απότομα από κύματα μετανάστευσης για την Αμερική. Στη διάρκεια της δικτατορίας αποτέλεσε μέρος αποστολής εξορίστων. Ανάμεσά τους ο Μίκης Θεoδωράκης, ο οποίος, όπως λέγεται στη Ζάτουνα, έγραψε τo γvωστό τoυ μoυσικό έργo «Αρκαδίες» που χρησιμοποιήθηκε στο κιvηματoγραφικό έργo «Ζ» του Κώστα Γαβρά. Ο δε τελευταίος αποφοίτησε από το δημοτικό σχολείο της Ζάτουνας.
ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
Επειτα από αρκετές διακλαδώσεις ο δρόμος καταλήγει στη Δημητσάνα, την πρωτεύουσα της Γορτυνίας. Η Δημητσάνα έχει μακρά ιστορία που αντανακλάται σε κάθε της γωνιά: στις νεροτριβές, στα γιοφύρια, στις βρύσες, στα δρομάκια της, τα βυζαντινά κειμήλια, στη Βιβλιοθήκη της, στο Μουσείο Υδροκίνησης, στις αρχαιολογικές και λαογραφικές συλλογές της. Γενέτειρα μάλιστα του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ και του Παλαιών Πατρών Γερμανού, έχει εξαιρετικά πλούσια και ιστορική πολιτισμική κληρονομιά. Σε έναν σύντομο περίπατο μπορεί κανείς να επισκεφτεί:
•Τη Σχολή Δημητσάνης, που φιλοξενεί τη Βιβλιοθήκη με πάνω από 15.000 τόμους ιστορικού αρχείου καθώς και μια πλούσια λαογραφική συλλογή.
•Το Εκκλησιαστικό Μουσείο, στο σπίτι του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄.
• Τον Πύργο του Ξένιου, ίσως το μοναδικό πετρόχτιστο πενταώροφο οικοδόμημα στην Ελλάδα.
• Μερικές από τις επτά βυζαντινές εκκλησίες (η Αγία Κυριακή είναι απέναντι από τη Βιβλιοθήκη).
Και όλα αυτά μπορεί κανείς να τα εξερευνήσει χαμένος σε ένα τοπίο φυσικού κάλλους, που συγκινεί. Κτισμένη, μάλιστα, πάνω από το φαράγγι του Λούσιου, στις πλαγιές δύο μικρών αντικριστών λόφων, η Δημητσάνα προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία επιλογών στον επισκέπτη:
  |
ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ. Το φαράγγι του Λούσιου είναι από τα πιο όμορφα και ιστορικά μέρη στην Αρκαδία. Αποτέλεσε σημείο έντονης μοναστικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Μέσα στο φαράγγι, εκτός από τα δεκαέξι πετρόχτιστα τοξωτά γεφύρια, υπάρχουν οι Μονές Φιλοσόφου, Αιμυαλών, Καλαμίου Ατσιχόλου, ερημητήρια, ασκητήρια και εγκαταλελειμμένοι μύλοι. Ο καλύτερος τρόπος να απολαύσει κανείς όλα αυτά είναι απλώς να διασχίσει το φαράγγι περπατώντας. Υπάρχει ένα καλά διατηρημένο μονοπάτι που περνά από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία. Η διαδρομή ξεκινά είτε από τη Δημητσάνα είτε από το υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης (Κεφαλάρι του Αϊ-Γιάννη, 1 χλμ. έξω από τη Δημητσάνα), είτε απευθείας από τη νέα Μονή Φιλοσόφου. Η διαδρομή περνά από την παλαιά Μονή Φιλοσόφου, τη Μονή Προδρόμου και καταλήγει στην Αρχαία Γόρτυνα, λίγο έξω από το χωριό Ελληνικό. Το μονοπάτι, συνολικής διάρκειας περίπου 3 ωρών, είναι βατό και προσιτό για πεζοπόρους/ορειβάτες κάθε εμπειρίας.
ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εκτός από τη διάσχιση του φαραγγιού του Λούσιου, η περιοχή προσφέρεται για μια σειρά από δραστηριότητες. Δράσεις περιπέτειας διοργανώνονται στην περιοχή από έμπειρες ομάδες. Οσοι θέλετε να ανεβάσετε τα επίπεδα της αδρεναλίνης σας πέραν του φυσιολογικού ορίου, τότε σίγουρα θα αναζητήσετε μια κατάβαση του Λούσιου με ράφτινγκ. Επίσης, διοργανώνονται περιηγήσεις στο δάσος με μικρά αυτοκινητάκια παντός εδάφους (buggies), αφού είναι ευέλικτα και μπορούν να πηγαίνουν ακόμα και στο χιόνι.
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ. Η Δημητσάνα έχει μια πλούσια ποικιλία γαστρονομικών θησαυρών, κυρίως από την ντόπια παράδοση, με σπιτικές παραδοσιακές συνταγές. Οσοι έρθετε έως εδώ για να δώσετε έναν φρέσκο αέρα στη γαστρονομική σας καθημερινότητα, δεν θα απογοητευτείτε: φρέσκα ψητά της ώρας, μαγειρευτά, ωραίο τοπικό κρασί και σπιτικά γλυκά του κουταλιού θα ικανοποιήσουν κάθε σας όρεξη.
ΑΓΟΡΕΣ. Η Δημητσάνα προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία εργόχειρων, υφαντών, ξυλόγλυπτων εργαλείων, ζυμαρικών και γλυκών σε προσιτές τιμές. Ιδιαίτερα όσοι έχετε αδυναμία στα γλυκά, αν δεν μείνετε ικανοποιημένοι από τα γλυκά του κουταλιού και τα πλέον γνωστά σκαλτσουνάκια, τότε οι καρυδοκουραμπιέδες και τα κρασοκούλουρα θα σας κερδίσουν σίγουρα. Επίσης, θα βρείτε πολλά αγνά τοπικά προϊόντα που αδίκως θα αναζητήσετε στα ράφια των σούπερ μάρκετ, όπως μέλι, τραχανάς, ρίγανη κ.λπ.
ΠΩΣ ΠΑΜΕ
Η Γορτυνία απέχει περίπου 220 χλμ. από την Αθήνα. Με το αυτοκίνητο αντιστοιχεί σε διαδρομή 3 ωρών. Παίρνοντας την εθνική οδό Κορίνθου - Πατρών, φτάνουμε στον Ισθμό και λίγα χιλιόμετρα μετά ακολουθούμε τις ταμπέλες για Τρίπολη. Μετά τη σήραγγα του Αρτεμισίου, βρίσκουμε τα διόδια και στα 500 μέτρα βγαίνουμε από τη σηματοδοτημένη έξοδο για να βρούμε την εθνική οδό Τριπόλεως - Αρχαίας Ολυμπίας. Περνώντας τη Βυτίνα, φτάνουμε στη διασταύρωση της Καρκαλού, στην οποία στρίβουμε είτε αριστερά για Δημητσάνα είτε δεξιά για Λαγκάδια.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Υπάρχει μια πραγματικά εντυπωσιακή δυνατότητα επιλογής διαμονής. Σε όλα τα χωριά θα βρείτε ξενώνες για τη διανυκτέρευσή σας, αλλά στα Λαγκάδια και στη Δημητσάνα υπάρχουν σίγουρα περισσότερες επιλογές. Η τιμή του δίκλινου κινείται πάνω από 50 - 60 ευρώ, η ποιότητα όμως και οι υποδομές είναι σίγουρα αντάξιες του αντιτίμου.
Αγνάντιο studios (Λαγκάδια, Τ/27950-43.671, www.agnantiostudios.gr). Ομορφα διακοσμημένα studios, διαθέτουν ευρύχωρο λουτρό με μπανιέρα, πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα, τηλεόραση, αυτόνομη θέρμανση, πάρκινγκ και βεράντες με μαγευτική θέα στο φαράγγι Tουθόα. Από 80 ευρώ.
Maniatis Hotels & Resorts (Λαγκάδια, Τ/27950-43.221, 43.540, www.maniatis-hotels.gr). Πρόκειται για ένα συγκρότημα τριών πολυτελών ξενοδοχείων, το Lagadia Resort, το Kentrikon Hotel και το Four Seasons Hotel. Προσφέρουν άνετα δωμάτια, με εξαιρετική θέα, ιδιωτικό πάρκινγκ, τηλεόραση, ασύρματο δίκτυο Ιντερνετ, εστιατόριο, αυτόνομη θέρμανση και ανατομικά στρώματα. Από 80 ευρώ. Ο ίδιος διαθέτει και μια από τις παλαιότερες ταβέρνες στα Λαγκάδια, στην πλατεία του χωριού.
Αμανίτες (Δημητσάνα, Τ/27950-31.090, 6979-052.817 - Αρης, 6974-794.788 - Πάνος, www.amanites.gr). Παραδοσιακός ξενώνας με ζεστή ατμόσφαιρα και σύγχρονες ανέσεις. Χώρος υποδοχής με τζάκι, δανειστική βιβλιοθήκη, ταινιοθήκη και ελεύθερη πρόσβαση στο Ιντερνετ.
Hotel Δημητσάνα (Δημητσάνα, Τ/27950-31.518, www.dimitsanahotel.gr). Ευρύχωρα δωμάτια με όμορφη διακόσμηση και θέα (ανάλογη της θέσης), ενώ το σαλόνι του προσφέρει την αίσθηση που προκύπτει από το συνδυασμό: αφράτοι καναπέδες, ξύλινο πάτωμα, μεγάλο τζάκι και ζεστά χαλιά. Από 70 ευρώ.
Περισσότερα για διαμονή στη Δημητσάνα θα βρείτε στο www.dimitsana.gr
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo:
www.booking.com
ΦΑΓΗΤΟ
Μεγάλη ποικιλία σπιτικού φαγητού προσφέρεται από όλους ανεξαιρέτως τους οικισμούς/χωριά της Γορτυνίας. Δοκιμάσαμε μερικά και καταθέτουμε τις μαρτυρίες μας. Ωστόσο, υπάρχουν πολύ περισσότερα προς εξερεύνηση και δύσκολα νομίζω θα βρεθεί κάποιο που θα σας απογοητεύσει.
• Ταβέρνα Μπερτσιά στο ομώνυμο χωριό. Κάτω από τη σκιά των πλατανιών και δίπλα σε τρεχούμενα νερά θα γευτείτε κυρίως ψητά της ώρας, με μια ειδίκευση στα κοτόπουλα σχάρας (αυτό το κατέθεσαν όσοι ρωτήσαμε στην ευρύτερη περιοχή).
• Αρτοζήνος (Λαγκάδια, Τ/27950-43.636, 6944-839.737). Σπιτική κουζίνα και εκλεκτοί μεζέδες με μαγευτική θέα στις κατάφυτες πλαγιές του Μαινάλου. Μεγάλη ποικιλία ορεκτικών και ψητών.
• Ο Θόλος (Δημητσάνα, 27950-31.514, 6946-157.073). Στον κεντρικό δρόμο της Δημητσάνας, προσφέρει πιάτα φούρνου, μαγειρευτά και της ώρας που δύσκολα ξεχνιούνται: κόκορας κρασάτος, μοσχάρι κοκκινιστό, κατσίκι λαδορίγανη, χοιρινό φούρνου, γεμιστά... Θέλετε κι άλλο;
ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Trekking Hellas (Τ/27910-25.978, 6974-45.97.53, www.trekking.gr). Ράφτινγκ, monocraft, hydrospeed, hotdog σε Λούσιο και Αλφειό, πεζοπορία στην κοιλάδα του Λούσιου, πεζοπορία και τοξοβολία στο φαράγγι του Λούσιου
Αρτεμις (Τ/27950-31.305, http://artemisclub.eu/). Εξερευνήσεις στο δάσος με μικρά αυτοκίνητα παντός εδάφους (buggies), καθώς και υπαίθριες δραστηριότητες, όπως η τοξοβολία.
Περιπέτεια (T/210-96.46.366, 6944-948.487, www.peripetia.com). Για όλες τις δραστηριότητες (ράφτινγκ, πεζοπορίες, monocraft κ.λπ.) που ανεβάζουν την αδρεναλίνη στα ύψη.
Eco Action (Τ/210-33.17.866, www.ecoaction.gr). Εναλλακτικός τουρισμός και δράσεις περιπέτειας στην ευρύτερη περιοχή της Αρκαδίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου